Kecalkoatl (Quetzalcoatlus)
Systematyka
Domena    eukarioty
Królestwo    zwierzęta
Typ    strunowce
Podtyp    kręgowce
Gromada    zauropsydy
Podgromada    diapsydy
(bez rangi)    archozaury
Rząd    pterozaury
Podrząd    pterodaktyle
Nadrodzina    azdarchoidy
Rodzina    azdarchy
Rodzaj    kecalkoatl
– rodzaj olbrzymiego pterozaura z rodziny azdarchidów (Azhdarchidae) żyjącego w późnej kredzie na obecnych terenach Ameryki Północnej. Został opisany w 1975 roku przez Douglasa Lawsona w oparciu o skamieniałości pochodzące z datowanych na najpóźniejszą kredę lądowych osadów na zachodzie stany Teksas. Na ich podstawie Lawson ocenił rozpiętość skrzydeł kecalkoatla na 15,5 m[1]. W publikacji Humphriesa i współpracowników z 2007 roku jest ona szacowana na 10,39 m, zaś powierzchnia skrzydeł na 5,12 m2. Quetzalcoatlus prawdopodobnie osiągał od 45,8 do 200 kg masy. Długość żuchwy wynosi około 200 cm[2]. W 2002 roku opisano pterozaura Hatzegopteryx thambema, prawdopodobnie osiągającego większe rozmiary niż Quetzalcoatlus – rozpiętość jego skrzydeł oszacowano na ponad 12 m, a długość czaszki na około 3 m[3]. W 1996 Alexander Wilhelm Armin Kellner i Wann Langston Jr opisali pochodzące z datowanych na mastrycht osadów formacji Javelina skamieniałości reprezentujące drugi, nienazwany dotąd gatunek rodzaju Quetzalcoatlus. Przedstawiciele tego gatunku byli o około połowę mniejsi niż Q. northropi[4].
Nazwa Quetzalcoatlus pochodzi od imienia Quetzalcoatla, jednego z najważniejszych bogów plemion Mezoameryki, oznaczającego „pierzasty wąż”[1].


Polujące kecalkoatle według Wittona i Naisha, 2008
Większość pterozaurów była uważana za zwierzęta rybożerne, jednak w formacji Javelina, w której odkryto holotyp kecalkoatla, nie odnaleziono skamieniałości ryb, co sugeruje, iż w późnej kredzie nie był to ekosystem wodny. Budowa kręgów oraz duże rozmiary również przemawiały przeciwko rybożerności, dlatego Lawson zaproponował, że Quetzalcoatlus był padlinożercą, krążącym w powietrzu i wypatrującym martwych dinozaurów. Długi dziób miał mu ułatwiać pożywianie się trudno dostępnymi kęsami padliny[1]. Rybożerność kecalkoatla sugerował Prieto[6], jednak późniejsze badania sprzeciwiają się tej hipotezie. Padian i Bennett sugerowali, że pterozaur ten prowadził raczej tryb życia bardziej przypominający bociani – poruszał się na czterech